Region żywiecki, zwany Żywiecczyzną jest jednym z najczystszych regionów górskich w Polsce. Żywiecczyzna obejmuje teren Kotliny Żywieckiej i pasma Beskidów. Jej obszar roztacza się od Przełęczy Wilkowickiej poprzez pasma Małego Beskidu, wzdłuż granicy państwa i szczytów Beskidu Wysokiego, po Przełęcz Koniakowską. Od zachodu granica ta biegnie wzdłuż pasma Beskidu Śląskiego i dalej od Szczyrku poprzez zachodnią część Kotliny Żywieckiej aż do Bramy Wilkowickiej. Centralnym punktem regionu jest Żywiec - zwany często stolicą Beskidów. Miasto o ponad 700-letniej historii, ze swoim wyjątkowym zamkiem i przylegającym do niego malowniczym parkiem. Żywiec to jedno z najbardziej interesujących miast województwa śląskiego. Będąc w Żywcu warto zwiedzić również Kościół Katedralny Narodzenia NMP czy kościół p.w. Świętego Krzyża. Zabytkowe kamienice, wąskie uliczki, liczne cukiernie i kawiarnie sprawiają, że w tym uroczym mieście turyści zatrzymują się często na dłużej. Żywiec jest znakomitą bazą wypadową w góry i leży na ważnym międzynarodowym szlaku komunikacyjnym do Słowacji, i dalej południe Europy. Tędy wiedzie najkrótsze połączenie kolejowe z centrum kraju do Wiednia i Bratysławy. Liczne linie autobusowe dowożą turystów w najdalsze zakątki gór. Stąd prowadzą drogi do granicznych przejść drogowych ze Słowacją w Korbielowie i Zwardoniu
Żywiecczyzna leży w Beskidach w południowej Polsce. Geograficznie region ten położony jest w makroregionie Beskidów Zachodnich, gdzie można wyróżnić min.: Kotlinę Żywiecką i otaczające ją ze wszystkich stron pasma górskie: od południowego wschodu Beskid Żywiecki zwany też Wysokim z najwyższymi szczytami: Babia Góra (1725 m. n.p.m.), Pilsko (1557 m. n.p.m.), Lipowska (1324 m. n.p.m.), Rycerzowa (1226 m. n.p.m.) i Wielka Racza (1236 m. n.p.m.), z zachodu Beskid Śląski, od północy Beskid Mały i ze wschodu Beskid Średni zwany także Makowskim. Wszystkie te regiony w części leżą na obszarze Żywiecczyzny bądź bezpośrednio do niej przylegają. W centrum regionu nad Jeziorem Żywieckim, u stóp Grojca do Soły wpada jedna z najczystszych rzek żywiecczyzny - rzeka Koszarawa.
Specyficzny mikroklimat, gwarantuje w sezonie zimowym idealne warunki śniegowe, gusta turysty zaspokoją liczne wyciągi narciarskie oraz bogata baza noclegowa. Warto zwrócić również uwagę na dogodną sieć komunikacyjną, czyniącą z Beskidu Żywieckiego region przyjazny i łatwo dostępny. W lecie oprócz prawdopodobnie najlepszych w Polsce górskich tras turystycznych, warto zobaczyć Jezioro Żywieckie, gdzie można uprawiać kajakarstwo, żeglarstwo czy windsurfing, Wilczy Jar, gdzie odbywają się skoki z mostu na bungee, Górę Żar ze słynną Szkołą Szybowcową.
Gmina Jeleśnia położona jest w Kotlinie Żywieckiej. Centralną, południową i południowo-zachodnią część terenu zajmuje grupa Pilska, Lipowskiej Góry i Romanki. Od południowego-wschodu rozpościera się Pasmo Babiej Góry biorące swój początek od Przełęczy Glinne. Nieco dalej na północny-wschód rozłożyło się pasmo Przedbabiogórskie nazywane Pasmem Jałowieckim. Najmniejsze z występujących kulminacji obejmuje Pasmo Pewelskie zaczynające się w najniższej części doliny rzeki Koszarawy i ciągnące się w kierunku północno-wschodnim. W skład gminy wchodzi 9 miejscowości: Jeleśnia, Korbielów, Krzyżowa, Krzyżówki, Mutne, Pewel Wielka, Przyborów, Sopotnia Mała i Sopotnia Wielka.
Na terenie gminy znajduje się 10 malowniczych tras turystycznych o zróżnicowanym stopniu trudności.
Do najciekawszych zabytków należą: Kościół parafialny w Jeleśni z XVI w.
Stara karczma w Jeleśni z ponad 200 letnią tradycją, Budynek Izby Regionalnej z 1776r., Murowana kaplica przydrożna w Jeleśni Dolnej (pocz. XIX w.) z kamienną figurą Chrystusa upadającego pod krzyżem (1826 r.) oraz tradycyjne drewniane zabudowania góralskie w Korbelowie z osobliwą kapliczką z XIX w.
Gmina Koszarawa jest miejscowością powiatu żywieckiego najbardziej wysuniętą na wschód, położoną w górnym biegu rzeki Koszarawy. Najwyższa partia Beskidów Zachodnich urzeka bogactwem górskich krajobrazów i najlepiej zachowaną pierwotną karpacką przyrodą. Gmina Koszarawa leży na wysokości 520-680 m n.p.m. a około 50 % jej powierzchni stanowią lasy. Geograficznie Gmina położona jest na terenie źródliskowym dostarczającym znaczną część wody pitnej dla województwa śląskiego . Z tego powodu znaczna część Gminy znajduje się w strefie ochrony pośredniej ujęcia wody dla miasta Żywca na rzece Koszarawa w Świnnej.
Do najciekawszych zabytków należą:
Kapliczka przydrożna w Koszarawie z XVIII wieku, Dzwonnica w Koszarawie, Parafia Świętego Karola Boromeusza erygowana w 1824 roku, Parafia Stygmatów Świętego Franciszka z Asyżu, liczne kapliczki przydrożne i przykłady dawnego budownictwa drewnianego
Gmina Świnna położona jest w Beskidzie Żywieckim, w malowniczej dolinie rzeki Koszarawy, na średniej wysokości 450 m n.p.m. Od północy granicę gminy stanowi najdalej na zachód wysunięta część pasma pewelsko-ślemieńskiego, ze wzniesieniem Łyska (640 m n.p.m.). Na południu granica gminy opiera się na tzw. Gnieździe Kiczory (761 m n.p.m.), najdalej na północ wysuniętej części Beskidu Żywieckiego. Przez gminę biegnie droga krajowa do przejścia granicznego na Słowację.
Do najciekawszych zabytków należą:
Kaplica Leśna – Pewel Mała (las Kiełbasów), Sanktuarium Maryjne w Przyłękowie, Kaplica Upadku Chrystusa – Pewel Ślemieńska, stare Budownictwo drewniane – Rychwałdek, Pewel Ślemieńska, Pewel Mała, Przyłęków
Gmina Lipowa położona jest w zachodniej części Kotliny Żywieckiej u podnóża Skrzycznego najwyższego szczytu Beskidu Śląskiego o wysokości 1257 m n.p.m. Miejscowość Lipowa jest jedną z najstarszych na żywiecczyźnie. W granicach gminy Lipowa znajdują się sołectwa: Lipowa, Leśna, Sienna, Słotwina, Ostre oraz Twardorzeczka. Turystów do gminy przyciągają niezwykłe jaskinie oraz rozległe hale: Ostre. Jaśkowa i Skrzyczne, z których można obserwować najciekawsze panoramy Beskidu żywieckiego i nie tylko. Walory estetyczne krajobrazu kształtowane są przez doliny nieuregulowanych potoków Leśnianki, Kalonki, Wieśnika i Żarnówki.
Są tu unikatowe zabytki – kościół parafialny z XIX w. i Tryptyk Świętej Rodziny z XVI w., kaplica z 1862 roku z późnorenesansowym ołtarzykiem, a także przydrożne kapliczki
Gmina Radziechowy - Wieprz obejmuje swym zasięgiem wsie: Brzuśnik, Bystra, Juszczyna, Przybędza, Radziechowy i Wieprz. Gmina leży w południowej części Województwa Śląskiego na terenie Kotliny Żywieckiej. Zajmuje 67 km2 a zamieszkuje ją ok. 12,5 tys. mieszkańców. Znaczny procent powierzchni gminy zajmują lasy. Gminę rozdziela na dwie części biegnąca doliną rzeka Soła oraz droga S-69 i szlak kolejowy Żywiec – Zwardoń
Turysta odwiedzający gminę nie ominie wzgórza Matyska, gdzie w 2000 r powstał Krzyż Milenijny a obecnie budowana jest tzw."Golgota Beskidów". To stąd rozlega się jeden z najpiękniejszych widoków Żywiecczyzny. Z Przybędzy do Radziechów wiedzie też przechodząca obok krzyża ścieżka przyrodniczo - dydaktyczna "Matyska”
Na terenie gminy znajdują się liczne obiekty zabytkowe jak: kościół św. Marcina w Radziechowach, drewniany kościół Nawiedzenia NMP w Juszczynie, kapliczka na Horolnej w Przybędzy czy kaplica "U Dziadka" przy drodze do Twardorzeczki czy kościół Niepokalanego Serca NMP w Wieprzu
Gmina Łodygowice położona jest w dolinie Żylicy, w makroregionie Beskidów Zachodnich na pograniczu Beskidu Małego, Śląskiego i Żywieckiego. Rozciąga się malowniczo tuż przy wjeździe do Kotliny Żywieckiej nieopodal tzw. Bramy Wilkowickiej u stóp Magurki (909 m n.p.m.) i Czupla (933 m n.p.m.) Bliskość gór, obfitość lasów, dostęp do jeziora, a także górskie rzeki i potoki, liczne szlaki turystyczne, środowisko przyrodnicze i ekologicznie czysty teren sprawia, że gmina posiada duże walory krajobrazowe i klimatyczne. Dzięki dobrze rozbudowanej sieci dróg lokalnych gmina jest terenem łatwo dostępnym dla turystów. Gmina stanowi również doskonałą bazę wypadową do wycieczek górskich a także pozostałych miejscowości regionu takich jak Szczyrk, Żywiec czy góry Żar.
Wśród licznych zabytków na szczególną uwagę zasługują dwór obronny z 1629r. oraz kościół parafialny pw. św. Szymona i Judy-Tadeusza z 1631r
Gmina Gilowice położona jest u stóp Beskidu Małego, we wschodniej części Kotliny Żywieckiej, wśród malowniczych wzgórz pokrytych łąkami i lasami. Gilowice usytuowane są równoleżnikowo we wschodniej części Kotliny Żywieckiej, w dolinie rzeki Łękawki, która wpływa do Jeziora Żywieckiego, natomiast Rychwałd zajmuje dolinę potoku Nawieśnik (wpływającego do Łękawki) o dość stromych zboczach. Naturalna rzeźba terenu gminy stwarza doskonałe warunki rozwoju turystyki i rekreacji.
Do najciekawszych zabytków należą:
Drewniany kościół p.w. św. Andrzeja z I poł. XVI w. – Gilowice, Kaplica drewniana Serca Jezusa z XVIII w. – Gilowice, Pomnik poległych żołnierzy z 1918 r. – Gilowice, Kościół Barokowy Franciszkanów p.w. św. Mikołaja z XVIII w. - Rychwałd
