Dlaczego warto segregować oleje i tłuszcze?
Oleje i tłuszcze szkodzą domowym i miejskim sieciom kanalizacyjnym
Jeżeli olej wylejesz do zlewu, może nastąpić zatkanie rury pod zlewem lub w toalecie. W syfonie olej osiądzie na powierzchni obecnej tam wody, tam zżółknie, stwardnieje a na ściankach osiądzie warstwa tłuszczu. Ta warstwa z czasem robi się coraz grubsza, osiada dalszy olej, pozostałe resztki jedzenia i mnożą się bakterie. Z czasem będzie nie tylko czuć nieprzyjemny zapach, ale przede wszystkim dojdzie do zatkania rur. Będziemy zmuszeni je rozkręcić i wyczyścić – a tego raczej nie chcemy. Innym sposobem jest użycie środka przeczyszczającego, w skład którego wchodzi wodorotlenek sodu – a to zdecydowanie nie jest ekologiczny sposób.
W przypadku wylania oleju do kanalizacji i podczas jego osadzania w rurach, przepływa on aż do systemu kanalizacji publicznej. Również w tych ogromnych korytarzach i rurach dochodzi do tego samego procesu osadzania się i zapychania. Na ogromną skalę – litr do litra z tysięcy gospodarstw domowych, dają hektolitry olejów i tłuszczy, które stopniowo osiadają w kanalizacji. Na miejscu by było nawet porównanie do układu naczyniowego człowieka, w którym dochodzi do osiadania tłuszczu w żyłach i w przypadku zapchania się wywołania zawału serca. W przenośni możemy powiedzieć, że dzięki segregacji oleju zapobiegamy zawałowi naszej planety.
Na końcu systemu kanalizacji znajdują się oczyszczalnie ścieków. Już na etapie dopływu, oleje i tłuszcze zapychają system, blokując przepływ. Uniemożliwia to poprawne funkcjonowanie urządzeń mierzących. Z czasem tłuszcz tworzy na powierzchni zbiorników skorupę, co przeszkadza bakteriom i pierwotniakom likwidującym nieczystości. W ten sposób wzrasta zapotrzebowanie na natlenienie podczas procesu oczyszczania, ponieważ te małe pożyteczne stworzenia się duszą. W czystej wodzie, która zostaje wypuszczona z powrotem do obiegu, również może znajdować się olej i tłuszcz, z którym oczyszczalnia nie umiała sobie poradzić. A oleje i tłuszcze nie powinny trafiać do środowiska.
Dlaczego nie powinniśmy wylewać oleju gdziekolwiek?
Olej przecież pochodzi z natury, to wróćmy go naturze – ona sobie z nim poradzi. Niestety to nie jest prawda. Oleje jadalne, powszechnie sprzedawane, które można poddać obróbce cieplnej, są najczęściej rafinowane. W tym procesie pozbawia się ich większości składników pochodzenia naturalnego. Dzieje się tak dlatego, że składniki te w wysokiej temperaturze by się i tak spaliły, a dzięki procesowi rafinacji tłuszcze uzyskują lepsze właściwości. Nawet masło i smalec – nawet kiedy pochodzą z gospodarstw ekologicznych, nie są produktami, które tworzą się same z natury.
Po smażeniu, oleje i tłuszcze nie posiadają zbyt wiele składników, które by natura potrzebowała. Olej wylany gdzieś na ziemię nie działa jak nawóz. Jak tylko pokryje żywy organizm, uniemożliwi dostęp tlenu i zadusi go. Także na kompostowniku, czy jakimkolwiek innym miejscu z naturalnym procesem samoregulacji, nie pomoże.
Czy mogę używać tego samego oleju do czasu, aż prawie nic z niego nie zostanie?
Ten sposób używania oleju może być niebezpieczny. Olej jako takowy nie jest niebezpieczny. Nawet oleje roślinne są źródłem korzystnych dla zdrowia tłuszczy. Oczywiście musi się je traktować prawidłowo. Zdrowe są tylko te, które zawierają minimalne ilości nasyconych kwasów tłuszczowych. Przy wyborze oleju powinniśmy dokładnie sprawdzić udział poszczególnych nienasyconych kwasów tłuszczowych.
Gdyby olej się przepalało lub wiele razy używało podczas obróbki cieplnej, dojdzie do zmian stosunku zdrowych tłuszczy i chemicznej zmianie struktur wewnętrznych, które nie wpływają dobrze na nasze zdrowie. Niektóre substancje w czasie przepalania stają się rakotwórcze. W związku z tym olejów nie wolno używać wielokrotnie czy przepalać. Może to zagrażać zdrowiu, a nawet życiu.
Olej w odpadach komunalnych
Gmina ponosi coraz wyższe koszty za składowanie odpadów, a to najdroższy i najmniej ekologiczny sposobem „likwidacji” śmieci. Odpady, a wśród nich olej, w najlepszym przypadku rozłożą się nie przynosząc żadnej wartości dodanej. Proces rozkładu trwa bardzo długo, a obsługa i rekultywacja wysypisk śmieci jest bardzo kosztowna. Dlatego też gminy są zmuszane do recyklingu jak największej ilości odpadów. A oleje jadalne i tłuszcze stanowią odpad, który można poddać recyklingowi i wykorzystać ponownie.
Co segregować? Czyli w jakich produktach i potrawach znajdę olej
Pytanie „Co segregować” wydaje się proste, ale czy tak jest naprawdę? Często podczas przygotowania posiłków nie zastanawiamy się nad segregacją wykorzystywanych przez nas olejów...
Popularne i lubiane smażone potrawy generują duże ilości oleju, który możemy przeznaczyć do segregacji. Jest jednak wiele innych potraw i produktów, na co dzień wykorzystywanych w kuchni.
Na przykład marynowany camembert lub inne marynowane sery z chili, czosnkiem lub warzywami. Takie pyszności są zawsze zanurzone w oleju. I to właśnie olej powoduje mieszanie się smaków, stwarza też warunki do dojrzewania, dzięki czemu możemy rozprowadzić na pieczywie odpowiednio dojrzały camembert. Niezależnie od tego, czy kupujesz pyszne sery, czy sam je marynujesz, pozostały olej powinien trafić do butelki PET.
Suszone pomidory w oleju. Olej działa na nie konserwująco i jednocześnie pomaga rozwinąć smak i miękkość pomidorów. Niezależnie od tego, czy użyjesz ich do makaronu czy sałatki, pozostały olej możesz przeznaczyć do segregacji. Podobnie jak sos do sałatek - może być na bazie oleju, a jeśli zostanie ci go trochę w misce, wlej go do butelki PET.
Wszelkie warzywa w marynacie - czosnek, papryka, papryczki chili i inne warzywa, po zalaniu olejem, szybko rozwiną swoją przyjemną ostrość i przysmak. Odpowiednio uzupełnią każdą potrawę lub posłużą jako dodatek do grillowanych mięs czy steków. Nawet mały czosnek może zebrać znaczną ilość oleju – a liczy się każda kropla.
Do marynowania nadają się również wszystkie grzyby jadalne. Do marynaty można dodać zioła lub coś ostrego, aby nadać jej wyjątkowy smak. Olej z marynaty wlej do butelki PET, nawet jeśli zawiera małe kawałki grzybów lub warzyw.
Oliwki sprzedaje się najczęściej w zalewie solnej, ale można je znaleźć także w różnego rodzaju marynatach. Czy próbowałeś oliwek z kaparami polanymi oliwą z oliwek? W połączeniu z białym pieczywem stanowi przepyszną przystawkę. Nawet taki olej z marynat można łatwo przelać do butelki PET i wrzucić do pojemnika do segregacji oleju.
Ryby w oleju w puszce to łatwa i smaczna przekąska, z której można zrobić wiele dań. Do sałatek zalecamy wymieszać świeży, wysokiej jakości olej, a ten z puszek przeznaczyć do segregacji. Oczywiście do odpowiedniego pojemnika na śmieci – pojemnika na zużyty olej.
Grillowane mięso, warzywa czy ser mogą być zaskakującym daniem, z którego można uzyskać dużo oleju do segregacji. Mięso, bakłażan lub inne potrawy nadające się do grilla trzeba zawsze najpierw marynować w oleju. Idealny jest z czosnkiem, chili lub ziołami. Jeśli po grillowaniu pozostała jakaś marynata, to idealnie! Taką marynatę z grilla również można zlać do PET i wrzucić do pojemnika na olej. Resztki z przypraw lub czosnku w oleju nie mają większego znaczenia.
Smażone domowe pączki są najlepsze w tłusty czwartek, ale jeśli robisz je częściej, możesz olej ze smażenia przeznaczyć do segregacji.
Z kolei bardziej typowe dania – kotlety, ryby czy paluszki rybne, ryba z frytkami, ser smażony czy frytki możesz smażyć na patelni lub we frytkownicy. Na oleju, maśle, smalcu lub innym tłuszczu. Wszystkie te oleje i tłuszcze nadają się do segregacji. To ważne: po smażeniu zawsze olej powinien ostygnąć, aby uniknąć poparzeń podczas wlewania oleju do PET. Nawet butelka PET nie jest odporna na gorący olej.
Tłuszcz z pieczonego mięsa też można segregować. Podczas pieczenia żeberek lub kaczki zyskuje się ok. 50% tłuszczu. Jeśli nie wykorzystujesz tego tłuszczu, dobrze jest przelać go do butelki PET, a potem dopiero umyć naczynie. W ten sposób tłuszcz nie będzie zapychać rur. Segregować możesz także tłuszcz z rosołu, który powstaje podczas gotowania. Również tłuszcze stałe: masło, margaryna czy smalec możesz przeznaczyć do segregacji.
Jak widzisz, jest wiele potraw i przysmaków, w których znajdują się jadalne oleje i tłuszcze nadające się do segregacji. Nie ma znaczenia, jaką kuchnię preferujesz – polską, włoską, tajską czy wietnamską. W tym artykule chcieliśmy pokazać, że olej pochodzi nie tylko ze smażenia. Co prawda klasyczne smażenie jest popularne w gospodarstwach domowych, ale poza nim jest wiele produktów, w których znajduje się olej, który można przeznaczyć do segregacji.
Dzięki segregacji zużytego oleju chronisz zasoby naturalne i ograniczasz emisję dwutlenku węgla, a także oszczędzisz sobie zmartwień z powodu zatkanych rur w kuchni lub łazience.
To ważne: do pojemników na zużyty olej należy oddawać wyłącznie jadalny zużyty olej i tłuszcz! Pojemniki nie są przeznaczone do składowania olejów i smarów silnikowych, hydraulicznych, technicznych, ani innych przemysłowych.
Na zakończenie powtórzmy korzyści, które przynosi segregacja oleju:
